Realisatie van duizend goede en legale slaapplaatsen voor arbeidsmigranten, een duidelijk beheer van huisvestingslocaties en registratie van buitenlandse werknemers. Het is een greep uit het convenant 'huisvesting arbeidsmigranten in de regio Noordkop 2014-2019', dat de vier Noordkopgemeenten (Den Helder, Hollands Kroon, Schagen en Heerhugowaard) op 13 oktober dit jaar samen met werkgevers, uitzendbureaus, overkoepelende organisaties van werkgevers en uitzendbureaus, LTO Noord en woningcorporaties hebben gesloten.
Het convenant steekt in op realisatie van duizend slaapplaatsen voor arbeidsmigranten. Dit is gebaseerd op uitkomsten van diverse controles (op locaties waar arbeidsmigranten worden gehuisvest), onderzoeken en berekeningen. Op basis van samenwerking tussen partijen worden deze slaapplaatsen gerealiseerd. De extra slaapplaatsen zijn niet alleen voor de korte, maar ook voor de langere termijn nodig. Immers, aangetoond is dat de economie in de Noordkop de komende jaren volop gebruik blijft maken van arbeidsmigranten en dat hun aantal waarschijnlijk groeit.
Veilig kunnen wonen
Het convenant wil vooral voorzien in voldoende én passende huisvesting voor arbeidsmigranten. Deze moet dan voldoen aan uniforme huisvestingsnormen (SKIA of SNF-keurmerk/certificering). Ook wordt er gezorgd dat zowel nieuw te realiseren als bestaande huisvestingsvoorzieningen zodanig worden beheerd en gecertificeerd, dat arbeidsmigranten goed en veilig kunnen wonen en belasting van de omgeving zoveel mogelijk wordt voorkomen. Enkele andere ingrediënten uit het convenant: te werkstelling van arbeidsmigranten volgens de in Nederland geldende wet- en regelgeving, verbeteren van de registratie in de Basisregistratie personen, bevorderen van de integratie van arbeidsmigranten die hier langer willen blijven en handhaving op strijdige huisvestingssituaties. Daarbij wordt vooral gekeken naar brandgevaarlijke, levensbedreigende en overlast gevende situaties. Ook benadrukken partijen de wens dat arbeidsmigranten die hier langere tijd verblijven, integreren in de lokale samenleving en de Nederlandse taal leren.
Nieuw beleid
Het afgesloten convenant is een uitvloeisel van nieuw beleid. In eerste instantie zijn de kaders hiervoor vastgelegd in een regionale ”Kadernota Huisvesting EU arbeidsmigranten Noordkop”. De gemeenteraden van de Noordkopgemeenten stelden deze nota vast. Op basis hiervan kunnen zij concrete toetsingsinstrumenten als beleidsregels en bestemmingsplannen vormgeven.
Fatsoenlijke huisvesting
De afspraken worden gemaakt in het kader van Kompas Noordkop, een project rond huisvesting van arbeidsmigranten. De vier Noordkopgemeenten werken samen met de politie, inspectie SZW, Belastingdienst, Sociale Verzekeringsbank (SVB) en Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV). Het RCF Kenniscentrum Handhaving ondersteunt het project. Een interventieteam controleert wekelijks de huisvesting van arbeidsmigranten. Ook wordt gescreend op misbruik van toeslagen of uitkeringen, huisjesmelkerij, mensenhandel, onderbetaling van het wettelijk minimumloon en minimum vakantiebijslag en eventuele illegale arbeid. Het komt regelmatig voor dat de huisvesting in strijd is met het bestemmingsplan en brand- en veiligheidseisen. Centraal bij Kompas staat huisvesting van arbeidsmigranten, die past binnen wet- en regelgeving. Burgemeester Jaap Nawijn van Hollands Kroon en voorzitter Stuurgroep Kompas daarover: ´arbeidsmigranten hebben recht op fatsoenlijke huisvesting.´
De vier gemeenten binnen de Noordkop sloten eind 2012 aan bij Kompas, een project rond huisvesting van arbeidsmigranten, dat van 2009 tot en met 2012 draaide in West-Friesland. Vanaf februari 2013 zijn er in de Noordkop controles naar juiste huisvesting van EU-arbeidsmigranten. Nederland telt zo´n driehonderdduizend arbeidsmigranten uit Midden- en Oost-Europa. Zo´n achtduizend daarvan vinden emplooi in de Noordkop. Deze zijn deels actief in land- en tuinbouw en distributiecentra.
Fotografie Marcel Rob