‘Nieuwe erven, nieuwe buren, nieuwe oogsten’ is een van de winnaars van de ontwerpprijsvraag ‘A Home away from Home’. In de inzending wordt de opvang van mensen in nood gekoppeld aan actuele vraagstukken in het landelijke gebied; krimp, leegstand, goedkope huisvesting, herbestemming erfgoed en vitale sociale verbanden.
‘De Cubestee is compact, ecologisch, goedkoop, duurzaam, uitbreidbaar en grotendeels zelfbouwbaar’, zegt de ontwerper. Die ontwerper is het bureau Onyx NL in Groningen. De Cubestee is een bouwwerk van 6 x 6 x 6 meter. Hij is van hout en glas, hij is simpel in elkaar te zetten en ook nog zeer betaalbaar. Daarnaast is hij prachtig om te zien. Dat heeft niet alleen met de eenvoudige vorm te maken maar ook met het monumentale raam. Door dat raam, en door de maten van de kubus, voelt de ruimte bovendien heel prettig aan. De kubus is een basisruimte voor pioniers. De eigenaar/gebruiker kan er naar eigen inzicht van maken wat hij wil. De ruwe vorm is een ‘gekrompen’ afgeleide van de Oldambtster boerderij, een boerderijtype dat je in Oost-Groningen aantreft. Zaag je van het voorhuis de schuine delen af, dan houd je dit vierkant over.
Voor de opvang van asielzoekers
De Cubestee won een prijsvraag die werd uitgeschreven door het COA en de Rijksbouwmeester. De opdracht was het ontwerpen van flexibele, goedkope huisvesting voor de opvang van asielzoekers. Maar de Cubestee is volgens de ontwerpers veel breder in te zetten. Het plan is een co-productie van Onyx NL en Rizoem
Erven als voedingsbodem!
Op boerenerven kunnen statushouders direct hun talenten inzetten om hun nieuwe onderkomen betekenis te geven. Erven zijn van oudsher ingericht op zelfvoorziening en zelfredzaamheid. Door met eenvoudige technieken regenwater en energie te oogsten, moestuinen en fruitgaarden weer productief te maken en lokaal zo veel mogelijk te delen en recyclen kunnen bewoners voor zichzelf zorgen, het lokale voorzieningenniveau aanvullen en een nieuw thuis maken. De Cubestee geeft ruimte voor verschillend gebruik.
Onze aanpak is breed inzetbaar voor in onbruik geraakt plekken en gebouwen in het buitengebied. Daarnaast doen we ook onderzoek naar ‘stadserven’. In onbruikgeraakte bedrijventerreinen aan de rand van de stad zouden een goed startpunt voor zo’n stadserf kunnen zijn.
Onze aanpak biedt vluchtelingen maar ook start-ups in brede zin gezonde perspectieven en oogsten. De nieuwe erven kunnen transformeren naar semipermanente huisvesting van statushouders en uitgroeien tot duurzame erven. Opgeknapte monumentale boerderijen krijgen een nieuwe bestemming, de woonkubussen worden geheel of deels gedemonteerd en elders weer opgebouwd waar de cyclus zich kan herhalen. Gemeenten, maatschappelijke organisaties, stichtingen en de particuliere eigenaren van boerderijen kunnen participeren in dit concept.