Verdringing op de arbeidsmarkt en criminaliteit zijn vaak genoemde nadelen van arbeidsmigranten uit Oost-Europa. De overheid zou harder moeten optreden tegen uitbuiting. Polen meer gewaardeerd dan Roemenen en Bulgaren. Dit zijn enkele belangrijke uitkomsten van het vierde kwartaalbericht van 2013 over het Continu Onderzoek Burgerperspectieven (COB) dat op 30 december 2013 verschijnt.
Verdringing op de arbeidsmarkt en criminaliteit vaak genoemde nadelen van arbeidsmigranten uit Oost-Europa
62% van de bevolking ziet vooral nadelen aan de komst van migranten uit Oost-Europa, 19% ziet evenveel voor- als nadelen, 10% vindt dat de voordelen groter zijn dan de nadelen en 9% weet het niet. Twee derde van de Nederlanders vindt dat er te veel migranten uit Oost-Europa naar Nederland komen. De bevolking maakt zich vooral zorgen over de sociaaleconomische gevolgen en dat criminaliteit en overlast zullen toenemen. 58% van de ondervraagden is van mening dat migranten uit Oost-Europa misbruik maken van uitkeringen en 47% vindt dat zij banen afpakken van Nederlanders. Bijna de helft van de bevolking vindt dat migranten uit Oost-Europa overlast op straat veroorzaken en vaak in de criminaliteit zitten. Laagopgeleide Nederlanders staan beduidend negatiever tegenover Oost-Europese arbeidsmigranten dan de hogeropgeleiden; ze vinden vaker dat ze misbruik maken van uitkeringen, banen afpakken en weinig bijdragen aan de economie. Lager- en hogeropgeleiden vinden even vaak dat arbeidsmigranten worden uitgebuit.
Overheid zou harder moeten optreden tegen uitbuiting
De meerderheid (60%) meent dat deze migranten worden uitgebuit en bijna driekwart vindt dat de overheid deze uitbuiting moet aanpakken. Dat is niet alleen omdat men uitbuiting afkeurenswaardig vindt. Daadkrachtiger optreden is vooral nodig om een gelijk speelveld te creëren. Door onderbetaling en migranten lange dagen te laten maken, is geen sprake van eerlijke concurrentie met het binnenlandse arbeidsaanbod. Daarnaast vindt een meerderheid dat de overheid moet zorgen dat er minder mensen uit Oost-Europa naar ons land komen (62% eens, 12% oneens), een ruimere meerderheid vindt dat deze arbeidsmigranten terug moeten naar hun herkomstland als ze werkloos worden (78% eens, 7% oneens).
Polen meer gewaardeerd dan Roemenen en Bulgaren
”Migranten uit Oost-Europa zijn harde werkers.” Met die uitspraak is 50% van de ondervraagde Nederlanders het eens (en 7% oneens, de rest heeft hierover geen uitgesproken mening). Vooral Polen worden gezien als harde werkers. Bulgaren en Roemenen worden negatiever beoordeeld dan Polen. Op een schaal van 0 (zeer negatieve gevoelens) tot 100 (zeer positieve gevoelens) scoren Polen 44 en Bulgaren en Roemenen 32 (ter vergelijking: autochtone Nederlanders 68, Turken 52 en Marokkanen 38). Recente migranten uit Polen ervaren echter meer discriminatie dan recente migranten uit Bulgarije. In grote lijnen zijn deze beide groepen tevreden met het leven in Nederland. Zij zien een verbetering van hun levensstandaard ten opzichte van hun situatie voor migratie en voelen zich hier ondanks hun korte verblijf aardig thuis.